Ontmoet onze kunstenaars: Joris Messiaen 3

Joris vindt inspiratie voor zijn kunstwerken via het simpelweg observeren van zijn omgeving. Door aandachtig te kijken naar de wereld om hem heen, beginnen de ideeën en associaties te borrelen in zijn hoofd en gaat hij hiermee aan de slag in zijn atelier. Hij werkt verder met wat er ontstaat als hij het concept probeert uit te werken.  Dat is niet altijd zoals hij het bedacht heeft, maar dat maakt het net boeiend. Voor elk 'probleem' dat er ontstaat, heeft Joris wel een creatieve oplossing.

Als Joris rondkijkt, ziet overal vormen en lijnen en zijn aandacht gaat vooral naar organische vormen die gebaseerd zijn op menselijke of dierlijke vormen, maar hij vindt ze ook in gesteente, bvb. marmer of in drapering van stoffen.

Joris kijkt ook graag naar de elegante en sierlijke uitstraling van de Art Nouveau: de golvende lijnen in deze kunstvorm, die vaak eindigen in een zweepslagbeweging en uiteraard het gebruik van glas in lood. En net zoals de Art Nouveau streeft ook Joris naar een harmonieuze integratie van kunst en ambacht, waarbij zowel functionaliteit als esthetiek belangrijk zijn.  De Art Nouveau brengt ons bij onze gemeenschappelijke bewondering voor de Sagrada Familia in Barcelona, het onvoltooide kunstwerk naar het ontwerp van Antoni Gaudi en met veel kenmerken van de Art Nouveau. We ontdekken dat we beiden met open mond hebben rondgelopen in dit prachtige gebouw en in grote bewondering stonden voor de mooie organische lijnen die kenmerkend zijn voor deze basiliek. We zijn het erover eens dat Gaudi een creatief genie was.

Joris heeft ook een aantal kunstwerken waarbij hij de menselijke vorm als inspiratie heeft genomen, waaronder de prachtige Nike, de Griekse godin van de overwinning. Ze is gemaakt uit glaskorrels en heeft vele weken in de oven gelegen. Een mooi voorbeeld van Joris' liefde voor organische lijnen en gedrapeerde stoffen. Bij gebrek aan plaats rust ze op dit moment nog in een kist, wachtend op een nieuwe thuis, om met haar schoonheid te kunnen uitpakken.

Als 'schepper' van deze versie van Nike, wil ik Joris graag vergelijken met de ouders van Nike: de twee Titanen Pallas en Styx, Pallas, de Titaan van kracht en strijdlust, weerspiegelt Joris’ vastberadenheid en doorzettingsvermogen om de grenzen van zijn kunst te verleggen. En net zoals Titaan Styx een eed van trouw vertegenwoordigt, zo is Joris trouw aan zijn passie en toewijding aan de glasfusie. Als je alles bij elkaar optelt heeft Joris in zijn 40 jaar als kunstenaar al een Titanenwerk verricht in de glasfusie.

Als afsluiter van deze reeks nog iets over het alias van Joris: Glasaal&Glasaalmonnik. Glasaal verwijst naar een jonge paling die doorzichtig is als glas en onderweg is naar volwassenheid. Het symboliseert Joris’ zoektocht in de wereld van glas, waar hij voortdurend grenzen wil verleggen, nieuwe mogelijkheden wil ontdekken om zijn technische kennis te verdiepen en te verfijnen. Joris voegt er ook nog aan toe dat hij zo glad als een aal is: niet te pakken/vatten in één techniek.  Monnik kan voor mij op verschillende manier geïnterpreteerd worden. Voor Joris zelf weerspiegelt het zijn streven om glasfusie bekender te maken bij het grote publiek, predikend als een monnik in de woestijn, want hij heeft het gevoel dat glasfusie nog te weinig bekend is. Voor mij staat het echter ook voor de toewijding en aandacht voor detail die ik bij Joris gezien heb tijdens mijn interview. Hoe hij alleen vele uren doorbrengt in zijn atelier om te experimenteren en technieken te verfijnen en elke stap van zijn proces documenteert met de toewijding en precisie van een monnik. 

Joris hoopt niet alleen zijn eigen grenzen te verleggen, maar ook anderen te inspireren en de schoonheid van glasfusie te delen met de wereld. Zijn verhaal is er een van passie, precisie en een nooit eindigende zoektocht naar perfectie. Ik hoop dat dit interview alleszins bijdraagt om ook jouw kennis van de glasfusie uit te breiden en er van te gaan houden.

Christel Foncke